logo Things To Remember

Drukkerij Borghouts

Rotterdams Erfgoed Herontdekt

Letterpress, vakmanschap uit vervlogen tijden

Een vergeten zaak in de Burgemeester Hoffmanstraat  23. Je zou er zo voorbij lopen. Deze vergeten zaak. Het Noordereiland is een prachtig eiland, maar niet direct een deel van Rotterdam waar je komt, als je er niets te zoeken hebt. De Burgemeester Hoffmanstraat ligt in het verlengde van het gelijknamige plein, richting de huidige Erasmusbrug. Als je aan de linkerkant van de straat loopt en omhoog kijkt, dan prijkt op no 23 de naam Drukkerij Borghouts op de gevel. Achtergelaten om dit verhaal te vertellen. We gaan zoeken in het stadsarchief en ontdekken prachtige affiches die gemaakt zijn voor museum Boymans, Lantaren(theaterzaal), ’t Venster(filmzaal), en het Stedelijk Van Abbe. Ze zijn van de hand van deze drukker. We zijn al onder de indruk en zoeken verder. Bij Delpher vinden we advertenties waarin de drukker personeel vraagt en een opleiding tot gediplomeerd zetter aanbiedt.

“Ouders, laat Uw zoon een mooi vak leren”!

Tijdens de oorlog laat de drukkerij weten dat ze gewoon doordraaien. Ook al heeft het meedoen aan de 3 en 4 mei staking in 1943 desastreuze gevolgen voor enkele personeelsleden. We worden steeds nieuwsgieriger. En dan als bij toeval stuit ik op een Borghouts via Facebook. Er is veel over het medium te zeggen, maar binnen een paar persoonlijke oproepjes is het raak.
‘Dat is de drukkerij van mijn opa’ zegt de kleindochter trots. We maken een sprongetje in de lucht. We hebben een link met het verleden. Zo zitten we op een zonnige ochtend in de tuin van Paul Borghouts, de enige nog levende zoon van drukker Jan Borghouts. En knopen de eindjes aan elkaar.
Kunstenaars zoals Wally Elenbaas vinden hun weg naar de drukkerij. Als het gaat om precies drukwerk van hoogwaardige kwaliteit weten ze Jan te vinden. Ze mogen van Jan ook zelf aan de slag. Borghouts staat bekend als een typische ‘boekdrukkerij”, waarbij naast een drukkerij ook een zetterij aanwezig is, waar nog met loodzetsel wordt gewerkt.

“Mijn vader was in hart en nieren gebonden aan de drukkerij. Typografie was voor hem een kunstvorm”.

De kunstenaar Wally Elenbaas
In 1964 rollen de vellen van de pers voor de uitgave van “Het boek Ruth” in de vertaling van het Nederlandsch Bijbelgenootschap door Stichting de Roos. Zowel  typografisch als illustratief wordt het boek verzorgd door de kunstenaar Wally Elenbaas, in een oplage van 175 exemplaren. Een aantal ongebonden katernen heeft zoon Paul nog in zijn bezit. In de verantwoording schrijft Wally een mooie typering van Jan Borghouts:

“Wie zou in deze snelle tijd mijn langzame, slordige manier van werken verdragen”? Wally Elenbaas

En de man op de foto is zeker weten mijn vader, bevestigt de zoon. En zo krijgt de gevelbelettering een gezicht. Benieuwd naar het hele verhaal? We werken aan een boek met een overzicht van Vergeten Zaken in Rotterdam. We proberen die wereld van toen, terug te halen. Gevels laten spreken door woord en beeld. Volg ons op social media. Of wil je reageren? Stuur een bericht naar info@thingstoremember.nl

 

Wie is Things To Remember

ThingsToRemember is een project van Stadsatelier Corneel. Ik ontwerp voor speciale gelegenheden, zoals jubilea, levensportretten, familie- of bedrijfsgeschiedenis, typering van een wijk, instelling of gebouw, materieel en immaterieel erfgoed. Bijzondere producten op maat dus, in de vorm van een affiche, een boek, een schrift, een magazine, een spel, een digitale tijdslijn of een andere verrassende vorm zijn. Ik denk mee over het concept, verzorg interviews, doe beeldresearch.

Mijlpalen, belangrijke ijkpunten worden vastgelegd in de tijd.